Urtarrilean, Bizkaiko eta Arabako medicusmundi elkarteak, Arde/Kubaho eta COFORWA tokiko elkarteekin batera eta Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziaren laguntzari esker, proiektu berri baten murgildu ginen, Kamonyi barrutiko emakumeen oinarrizko higienea eta saneamendua sustatuz kooperatiben eta ama nerabeen ahalduntzearekin jarraitzeko.
“TUBEHO NEZA: Ruanda Kamonyik barrutiko emakumeen ahalduntze pertsonal, kolektibo eta komunitarioa sustatzea, baldintza soziosanitarioak hobetuz oinarrizko higienea eta saneamendua bultzatuz” izenburupean, non proiektu honek Kamonyiko sei sektoreetako emakumeek sufritzen dituzten desberdintasunak murrizteko eta haien baldintza soziosanitarioak hobetzeko xedearekin. Horretarako:
- Emakumeen gaitasunak indartzea beraien pentsamolde eta jarrerak aldatzeko.
- Kooperatibetan, haien etxeetan eta erkidegoko espazio publikoetan higiene- eta saneamendu-zerbitzuen eskuragarritasuna, sarbidea eta kalitatea hobetzea.
- Emakumeen partaidetza handitzea beraien komunitateetako gizarte-eraldaketarako eragile gisa bihurtuz.
Proiektu honek medicusmundik Kamonyi barrutian emakumeen kooperatiben bidez bultzatzen duen sustapen sozioekonomikoaren prozesua osatzen du.
Nola lortuko dugu? Aurreikusitako jarduerak
Helburu horiek lortzeko, hainbat jarduera aurreikusi dira, eta, besteak beste, honako hauek egin dira:
- Higiene-klubak sortzea eta CBHHPP (Community Based Environmental Health Promotion Pogramme) estrategian bideratzaileei formakuntza ematea, osasun komunitarioaren sustapenean oinarrituz. “Higiene-klub” horiek CBEHPP osasun-estrategia komunitarioa zabaltzeko eta aplikatzeko herri-plataforma gisa balio dute. Horretarako, Klub bakoitzean kudeaketa-batzorde bat eratu da.
- CBEHPP estrategiaren (prestakuntzaren eta egiaztapenaren aplikazio praktikoa) 20 moduluak zabaltzea. Modulu horietan aurreikusitako gaiek, besteak beste, higienea, saneamendua, ingurumen-osasuna edo ingurunearekiko errespetua sustatzea dute helburu, hala nola etxeko hondakinen kudeaketa, eskuak behar bezala garbitzea, urarekin, higienearekin eta saneamenduarekin lotutako gaixotasunak eta sukaldeetako eta komunetako higienea.
- Kooperatibetako higiene- eta saneamendu-instalazioak hobetzea. Horretarako, kooperatibetan honako elementu hauek instalatzen hasi dira:
– 7 komun ECOSAN, bakoitzak bere tippy-tap bat duela (eskuak garbitzeko sistema).
– Hileko higienea kudeatzeko 7 aretoak (SGHM).
– Euri-ura biltzeko 7 deposituak. - Higieneko eta saneamenduko instalazioak gauzatzen eta erabiltzen laguntzea. Alde batetik, talde teknikoak instalazioen exekuzio egokiaren jarraipena egiten du. Bestetik, Kluben Kudeaketa Batzordeekin (KKK), Instalazioen Kudeaketa Batzordeekin (KKN) eta instalazioen erabiltzaileekin batera haien egokitzapena, erabilera eta mantentzea hobetzen laguntzen zaie.
Jardueretan parte hartzen duen biztanleria
Gaur egun martxan daudenak eta 2022an amaituko diren jarduerak, 30 eta 70 urte bitarteko 295 emakumeri zuzenduta daude, 7 kooperatibetatik 15-30 urte bitarteko 110 ama neraberi eta haien etxeetara (1-87 urte bitarteko 1.500 pertsonei). Era berean, 7 Higiene Klubak, Barrutiko Higiene eta Saneamendu Batzordea eta Barrutiko 6 sektoreetako Higiene Batzordeak (Karama, Kayenzi, Ngamba, Runda, Rugalika eta Gacurabwenge) ere inplikatuko dituzte.
