Txostenak

Osasun eredu ez-normatibo eta feminista bat eraikitzen: gogoetak Lehen Mailako Osasun Arretako Sexu eta Genero Aniztasunari buruz

Aurkezten dizuegun lana medicusmundi Bizkaiaren hausnarketa-prozesuaren emaitza da, Aldarteren eskutik, Osakidetzako osasun-langileekin eta osasunarekin lotutako elkarteekin batera, Lehen Mailako Osasun Arretaren  egoerari buruzko ezagutza kritikoa sortzeko autonomia-erkidegoan, ikuspegi feministatik, ez arauemailetik eta askotarikotik.

Hausnarketa prozesu hau “Osasunaren Eredu Ez-arauemaile eta Feminista bat eraikitzen II. fasea “, proiektuaren barne egin da , Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziari esker.

medicusmundi Bizkaitik lankidetza eraldatzaile baten alde egiten dugu, pertsona guztiek osasunerako sarbidea izateko arazo eta oztopoei heltzeko aukera emango dieten begirada eta ikuspegi berriak txertatzeko gaitasuna izango duena, edozein dela ere pertsona horien klasea, etnia edo genero-identitatea.

Arrazoi horregatik, eta gure misioari, ikuspegiari eta balioei jarraituz, analisi eta gogoeta prozesu bati ekin genion orain dela urte batzuk lankidetza garatzen dugun herrialdeetako jarduera-eremuei buruz eta Gizarte Eraldaketarako Hezkuntzaren barruan hemen garatzen dugun estrategiari buruz. LGTBIQ+ pertsonen diskriminazio horri aurre egiteko, medicusmundi Bizkaian arazoari modu integralean heltzeko estrategia batean hasi ginen pentsatzen Sexu eta Genero Aniztasunaren kolektibo eta antolakundeekin koordinatuta, eguneroko behar praktikoak konpontzera zuzendutakoa, baina baita aldaketa egiturazkoagoen premiara ere.

Bide horretan, funtsezkoa da erreferentzia-esparru sendo bat izatea, osasunaren eta Sexu eta Genero Aniztasunaren eremuan espezializatutako pertsonen eta erakundeen ezagutzan eta esperientzian oinarrituta. Aurkezten dizuegun “gogoeten koaderno” honek behar horri erantzun nahi dio, ahotsa eskainiz funtsezko informatzaileei eta talde eragile bat sortuz, urtebetez LGTBIQ+ pertsonek Lehen Mailako Osasun Arretan osasunerako dituzten oztopoak eta urratzen zaizkien eskubideak aztertzen eta xehatzen aritu izan dena, arreta-eredu baterantz, bidezkoagoa eta ekitate handiagokoa izango denera, urratsak emateko asmoarekin.

Gehiago irakurri

Diagnostiko-txostena. LGTBIQ+ PERTSONEN ERREALITATEAK ETA BEHARRAK RUANDAN

medicusmundi Bizkaiak, Aldarterekin eta Ruandako gure tokiko bazkidearekin, Arde Kubahorekin batera, LGTBIQ+ pertsonen errealitateei eta beharrei buruzko diagnostiko-txostena burutu dugu Ruandan.

Diagnostiko-txosten hau “Indarkeria sinbolikoari eta sexu- eta genero-aniztasunari buruzko gizarte-eraldaketa sortuz hezkuntzaren, osasunaren eta unibertsitatearen esparruan, ikuspegi lokal-global batetik. II. fasea “, proiektuaren barne egin da , Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziari esker.

Mila muinoetako herrialdeak erronka handiak dauzka LGTBIQ+ kolektiboaren eskubideen eta berdintasunaren arloan. Nahiz eta Zigor Kodeak ez dituen zigortzen sexu bereko pertsonen arteko sexu- eta harreman-ekintzak, Konstituzioak genero-berdintasuna sustatzen duela eta diskriminazioa debekatzen duela, eta herrialdea LGTBIQ+ eskubideak babesteko nazioarteko adierazpenetara sinatuta dagoela, oraindik ez dago onarpen sozialik ezta lege-babesik LGTBIQ+ kolektiboarentzat.
Alderdi horretan datza diagnostiko-txostena egiteko beharra, eta bertako bazkidea eta Ruandako MMBrekin kolaboratzen duten pertsonak arduratzen dira Afrikako herrialdean arlo horretan dagoen txosten- eta lan-eskasiari balioa emateaz.

Diagnostiko honen alderdi garrantzitsu bat LGTBIQ+ pertsonen bizi-kalitatea hobetzen lagundu ahal izatea da. Lehen urratsa da Ruandako testuingurura hurbiltzeko sexu- eta genero-aniztasunari dagokionez, eta LGTBIQ+ eskubideak aldatzeko eta hobetzeko tresna gisa erabiltzeko.

Gehiago irakurri

EZ DA BOTIKETATIK BAKARRIK BIZITZEN. AIZak, Sexu eta Genero Aniztasuna, eta Osasun Integralaren erronka

Aurkezten dizuegun ikerketa honen helburua da LGTBIQ+ pertsonek Hondurasko Arreta Integraleko Zerbitzuetan (AIZ) duten sarbidea eta horietan jasotzen duten arreta ikusaraztea. INCYDEren, Lankidetza eta Garapenerako Ekimenen, agintetik ekarpenak sortu nahi dira osasun integrala pertsona guztientzat errealitate izan dadin, kalitate eta berotasun zerbitzuak inolako bereizketarik gabe eskura ditzaten, bereziki tradizionalki baztertuak, estigmatizatuak eta bortxatuak izan diren kolektiboentzat, hala nola LGTBIQ+ pertsonentzat.

Ikerketa hau garatzeko eta AIZetan egiten den lana aztertu ahal izateko, Osasunaren Determinatzaile Sozialen ikuspegitik eta intersekzionalitatearen ikuspegitik abiatu gara. Horri esker, osasunaren ikuspegi zabalagoa izan dugu, arreta indibidualistatik eta gorputzen medikalizaziotik urrun.

Bizkaiko eta Hondurasko pertsona ezberdinek parte hartu duten lantalde bat eratzea lortu dugu, Iparraldeko eta Hego globalaren arteko desberdintasunak gainditzeko Bizkaiko medicusmundiaren irrika islatzen duena. Tokikoaren eta globalaren artean loturak eta lankidetzak sortzeko nahia, bestelako mundu baterako alternatibak sortzea ahalbidetzen digutenak.
Gainera, ahalegina egin dugu Atlantidako eskualdean, Hondurasen, AIZetan ematen diren zerbitzuen inguruan hainbat begirada sartzeko. Espazio horiek erabiltzen dituzten, administratzen dituzten edota zerbitzuak erabiltzen dituzten pertsonen ahotsak. Iritzi-aniztasun honi esker, pertsona eta kolektibo horiek AIZek LGTBIQ+ pertsonei eskaintzen dieten arretari buruz egiten dituzten bizipenetan eta balorazioetan sakondu ahal izan dugu. Pertsona eta kolektibo bakoitzari kalitatez eta berotasunez eskainitako arreta integrala etengabe hobetzeko helburua ahaztu gabe.

Gehiago irakurri

medicusmundi Bizkaia eta sexu-eta genero-Aniztasuna

Aurkezten dizuegun argitalpenarekin, ezezagutzatik sortua den baina erakunde aldetik ilusioz eta gogoz heltzen diogun esperientzia bat islatu nahi dugu. Horiek dira, zalantzarik gabe, LGTBIQ+ pertsonen desberdintasunei eta bazterkeriei erantzuna emango dieten gakoetan pausoak emateko eta sakontzeko oinarriak.

Pertsonak, gizartea, gure inguruak, ez dira errealitate aldaezin eta homogeneoak. Hemen ezaugarritzen eta aberasten gaituen zerbait bada, hori aniztasuna da. Hala ere, askotan ahaztu egiten zaigu, eta pertsona askoren bizitza hertsatzen duten iruditeria kolektibo batzuk sortzen ditugu, heteronormatibotasunetik agindutako igurikapenak
betetzen ez dituzten talde eta kolektiboak sistemaren bazterretara bidalita.

medicusmundi Bizkaian zabaldu egin dugu begirada, azken urteotan metatutako esperientziaren eta LGTBIQ+ pertsonen errealitatearekin izan dugun kontaktuaren ondorioz. Hobeto esan, zabaltzen ari gara begirada betidanik hor egon izan diren baina, heteronormatibotasunaren unibertsalitateari buruzko uste okerragatik, ikusezinak zitzaizkigun errealitateetara.

Honduras eta Euskadi arteko begiradak gurutzatzen: sexu eta genero aniztasunetik abiatuta, osasun arloko lehen mailako arretaren analisi bat

Argitalpen honek LMAren egoeraren azteketa bat eskaintzen digu, Ikuspegi ez-arauemaile, intersekzional eta feminista batetik. Incyde (Iniciativas de cooperación y desarrollo), eta Aldarte, Sexu askatasunerako ikerketa eta dokumentazio zentroaren eskutik, bi testuinguru geografiko desberdinetan murgidu gara. Hala nola Bizkaiko Probintzian eta Honduraseko Atlantida lurraldean, bi urteko lan gogorraren prozesuan, bai osasun langileekin, bai LGTBIQ+ kolektiboko pertsonekin, kolektibo honen eta osasun arloko lehen mailako arretaren arteko harremanari buruz hausnartu, aztertu eta behar bada ahotsa altzatzeko.

Hiru azterketa-ardatzen inguruan egituratutako dokumentu honek, aukera ematen digu lehen mailako arretako osasun sistemarako sarbidean dauden desberdintasunetan, medikalizazioan eta arreta psikosozialean sakontzeko. Ondorioztatzen dugu osasunaren Ikuspegi social batek, sexu eta genero aniztasuna bere desberdintasun ardatzeko bat bezala eduki behar dituela, honek osasunaren beste osasun egitura determinatzaile batzuekin nola elkarri eragiten dioten aztertzeko, ez bakarrik LGTBIQ+ pertsonen sarbidea osasun sistemara baita ere barruan izango duten arrakasta ere bai.

OSASUNA BAZTERRETATIK ETA GUZTIEN ARTEAN Jardunaldien ARGITALPENA

Argitalpen honek “OSASUNA BAZTERRETATIK ETA GUZTIEN ARTEAN. Osasunaren determinatzaile sozialak, sexu- eta genero-aniztasuna eta intersekzionalitatea” Jardunaldietan parte hartu duten hitzaldiak batzen ditu.

• Osasuna bazterretatik eta guztien artean. Osasunaren determinatzaile sozialak, sexu-eta genero-aniztasuna eta intersekzionalitatea. Fernando Altamira eta Esther Canarias.
• Bazterretik erdigunera: Intersekzionalitatea eta Sexu eta Genero Aniztasuna osasun publikoan. Rodrigo Aguayo-Romero, PhD
• Gizarte-baldintzatzaileak eta sexu- eta genero-aniztasuna osasun mentalean. María Silva
• Hondurasko osasunari begirada bat sexu- eta genero-aniztasunaren ikuspegitik. Luis Velásquez
• Komunitarioa, bizi garen tokietatik abiatuta. Dylan Duarte
• Arkitektura, hiri-diseinua, pandemia eta osasuna. Anartz Ormaza
• Lehen Mailako Arreta, osasunaren determinatzaile sozialak eta horiei modu komunitarioan heltzea. LGTBIQ+ hurbilketa baterako testuingurua. Koldobika Nistal.

LEHEN MAILAKO OSASUN ARRETAREN ASTANAKO ADIERAZPEN ALTERNATIBOA

Lehen Mailako Osasun Arretari buruzko Astanako Adierazpen Alternatibo honek, 2018an sinatu zen Astanako Adierazpenaren inguruan egindako beste proposamen bat azaltzen du, eta bertan mundu osoko herrialdeek beren lehen mailako osasun arretaren sistemak indartzeko konpromisoa hartu zuten. medicusmundi Bizkaiak beharrezkoa ikusten du Astanako Adierazpen Alternatiboa prestatzea, Lehen Mailako Osasun Arretaren eredu feminista eta ez normatiboan oinarriturik determinatzaile sozialen ikuspegia kontuan hartzen duena.

Osasunaren eredu sozial, barneratzaile, ez normatibo eta generoaren ikuspegi integralean oinarritutako Lehen Mailako Osasun Arretaren eredu baten alde

ARIMA, BIHOTZA ETA BIZITZA. Zer nolako aldaketak egin behar dira Hondurasen sexu- eta genero- aniztasunaren inguruko estrategia bat aurrera eramateko?

Orrialde hauetan, Honduras zeharkatzen duten arimaren, bihotzaren eta bizitzaren zati bat erakutsi nahi dugu, bai eta sexu- eta genero- aniztasunari buruz dauden erronka batzuk ere. Eta era berean, herrialde honetan erronka horietan aurrera egiteko bultza litezkeen aldaketak identifikatu ditugu.

Osakidetzan LGTBI+ pertsonen Osasun-Arretarako Jardunbide egoki batzuk

Osakidetzan LGTBI+ pertsonen Osasun-Arretarako kontutan hartu behar diren Jardunbide egoki batzuk barne hatzen dituen dokumentu honek, Aldarte elkartearen eta Osakidetzako profesionalen parte-hartzearekin egin dugu.

LGTBI+ Pertsonek Tratu Ona jasotzeko Praktika Onen DEKALOGOA – FPB ADSIS LEIOA-GETXO

LGTBI+ pertsonek tratu ona jasotzeko praktika onen DEKALOGOA sortu dugu FPB ADSIS LEIOA-GETXO-ko irakasleekin eta Aldarte elkartearen laguntzari esker.